Rahmi Mert Özcan ‘Bir Dünya Müzik’ dergisindeki Haziran ayı yazısında müzik ve futbol ilişkisini ele aldı!
– MÜZİK VE FUTBOL –
(EURO 2020)
Uluslararası futbol turnuvalarının vazgeçilmezlerinden birisi de müzik… Futbol temalı şarkı veya marşlar kimi zaman ünlü pop yıldızları tarafından hatta kimi zaman da direkt futbolcular tarafından seslendiriliyor. Buradan yola çıkarak hafızalara kazınmış şarkılara ve futbol – müzik ilişkisine geçmeden önce gelin, geçen yıl pandemiden dolayı 2021 yılı Haziran ayına ertelenen EURO 2020 futbol turnuvasından bahsedelim.
EURO 2020, bir diğer ismiyle “2020 Avrupa Futbol Şampiyonası 11 Haziran 2021’de Roma Olimpiyat Stadyumu’ndaki İtalya – Türkiye maçıyla başlayacak ve 11 Temmuz’da İngiltere’nin efsanevi Wembley Stadyumu’nda sona erecek.
UEFA, geçtiğimiz yıllarda kuruluşunun 60. yılı şerefine EURO 2020’yi kıtanın farklı kentlerinde düzenlemeye karar vermişti. Maçlar tam 11 farklı kentte oynanacak. Ev sahipliği yapacak kentler Amsterdam, Bakü, Bükreş, Budapeşte, Kopenhag, Glasgow, Londra, Münih, Roma, St. Petersburg ve Sevilla olarak belirlendi. Pandemi nedeniyle UEFA, statlara seyirci alımı konusundaki kararı ise yerel otoritelere bıraktı. Budapeşte %100 oranında seyirci kabul edecek tek kent. St. Petersburg ve Bakü’de statlara %50 oranında seyirci alınacak. Amsterdam, Bükreş, Kopenhag, Glasgow, Roma, Londra ve Sevilla’daki statların doluluk oranları %25 ile 33 ortasında değişecek. Münih ise en az 14500 kişi alacak. Bu sayede uzun zaman sonra seyirci, futbol ve müzik ilk kez bir arada olacak.
Son yıllarda, pek çok başarılı futbol şarkısı üretiliyor ve bu eserler önemli müzisyenlerin imzasını taşıyor. Her turnuva öncesinde bir pop şarkıcısı ile anlaşılıyor ve turnuvanın ruhuna uygun melodi ve sözler eşliğinde özellikle herkesin hep bir ağızdan söyleyebileceği ritimleri içeren besteler yapılıyor. Özellikle yeni teknoloji efektleri ile stadyum ve coşku dolu ambiyans elde edilince şarkı bambaşka bir hal alıyor ve o yılın ve turnuvanın unutulmazları arasına girmeyi başarıyor.
Hafızamızı şöyle bir yoklarsak; Güney Afrika’daki 2010 Dünya Kupası sırasında herkesin diline dolanan ve bugün bile güncelliğini koruyan, Shakira’nın seslendirdiği “Waka Waka” işte tam da bu tip bir şarkı. Geleneksel Afrika ezgileriyle futbol unsurları başarılı bir şekilde sentezlenip, ortaya mükemmel ve kalıcı bir eser çıkmış. Brezilya’daki 2014 Dünya Kupası için bestelenen “We Are One” da benzer özellikler taşıyor. Jennifer Lopez, Claudia Leitte ve Pitbull üçlüsünün yorumladığı şarkı, dört yıl önce adeta futbol severlerin “Milli Marşı” haline gelmişti. Resmî Dünya Kupası şarkılarının yanı sıra katılımcı ülkeler de kendi memleketlerinde de takımlarını ateşleyen özel şarkı ve marşlar üretiyor. Bunlar maç yayınları sırasında ülke televizyonlarınca motivasyon amaçlı olarak sık sık yayınlanarak taraftarlar coşturulmaya çalışılıyor. Kendi ülkemizde buna en iyi örnek Tarkan’ın “Bir Oluruz Yolunda” şarkısının Milli Takımımıza uyarlanmış versiyonudur.
Peki ya dahası? Tabii ki var! Bazı şarkılar direkt futbol turnuvaları için bestelenmişken, bazıları ise bestelendikten sonra dönemin turnuvalarının marşı olarak seçildi. İşte duyduğumuz an zihnimizde bir stadyum havası yaratan futbola dair o şarkılar…
* Ricky Martin – La Copa De La Vida: 1998 Dünya Kupası her şeyiyle çok özel bir turnuva. Oyuncularından amblemine, maçlarından şarkısına kadar. Ricky Martin’e ait “La Copa De La Vida” da bu özel turnuvanın güzel şarkısı olarak hafızalarımıza kazınmıştı. Brezilyalı Ronaldo, Zinedine Zidane, Davor Suker, Batigol Batistuta, Christian Vieri, Okocha, Chilavert, Zubizarreta, Bergkamp, Klinsmann… Saymakla bitmeyecek efsane oyuncular işte bu şarkıyla ölümsüzleşti.
* The Fans – Ole Ole Ole: Bunu hayatında hiç söylememiş biri kesinlikle yoktur. Sadece futbol için değil, herhangi bir tezahürat için bile şarkı öylesine uygun ki! Fakat bizler en çok stadyumlarda duyuyoruz. Orijinali ise pek bilinmiyor. 1987 yılında bestelenen bu ezgi, en çok kullanılan futbol tezahüratlardan.
* Vangelis – Fifa Dünya Kupası 2002 Marşı: Bu da bizim için tarihe geçmiş bir şarkı. 2002 Dünya Kupası’nı canlı izleyip de unutabilecek kimse yoktur. Belki çok azımız baştan sona dinledi bu enstrümantal şarkıyı ama kısa bir kesitini bile duyunca hemen anılar canlanıyor. Gidiyoruz o 2002 dünya üçüncülüğüne…
* Tarkan – Bir Oluruz Yolunda: Madem 2002 Dünya Kupası’ndan bahsettik, bir tane de Türkiye’ye özel şarkı koyalım. Ne de olsa hepimiz için tarihe geçmiş bir turnuva ve o turnuvada fırtınalar estiren Milli Takım’a özel yapılmış bir şarkı. Tarkan’ın kendi albümündeki ‘Taş’ şarkısını Milli Takım’a uyarladığı bu bestenin sözleri, sonundaki zurna solo, korna ve taraftar sesleri… Bakalım o duyguların tekrarı EURO 2020’de yaşanacak mı?
* Gerry and the Pacemakers – You’ll Never Walk Alone: “Asla yalnız yürümeyeceksin” sözleriyle Liverpool taraftarı ile özdeşleşmiş bir şarkı. Rodgers and Hammerstein müzikalinden bir parçadır ve ilk defa bir Broadway müzikalinde seslendirilmistir. Daha sonraları önce Gerry and the Pacemakers tarafından bir hit haline dönüşmüştür. Parçayı diğer seslendiren sanatçılar arasında Frank Sinatra, Jerry Lewis, Judy Garland, Doris Day, Ray Charles, Elvis Presley, Kate Smith, Olivia Newton-John, Tom Jones gibi dönemin ünlü Rock&Roll, blues ve R&B sanatçıları da bulunmaktadır.
Parçanın Liverpool FC tarafından benimsenmesinin sebebiyse taraftarlarının sözlerini beğenmesine ve kendilerine ait hissetmeleri ile ilgilidir. ‘You Will Never Walk Alone’ sözleri 2 Ağustos 1982’de takımın eski yöneticilerinden Bill Shankly’nin onuruna Anfield Road’un girişine yazılmıştır. 1985’te yaşanan Bradford yangınından sonra ölen taraftar anısına şarkı yeniden kaydedilmiştir.
* Pet Shop Boys – Go West: Futbol programlarındaki gol özetlerinin, tarihi futbol videolarının ve Arsenal tribünlerinin (We Are Arsenal) vazgeçilmez şarkısı… Futbol için bestelenmediği halde bu şarkı futbolla ve Arsenal ile anılıyor.
Ve son olarak en unutulmazı;
* Queen – We Are the Champions: İngiliz rock grubu Queen’in 1977 albümü News Of The World’de yayımladığı ve baş solisti Freddie Mercury tarafından yazılan şarkı. Dünya çağında başarıya ulaşan ve en bilinir rock marşlarından olan şarkı. Dünya müzik anketinde dünyanın en sevilen şarkısı seçildi ayrıca 2011’de bir bilimsel araştırma ekibi şarkının popüler müzik tarihindeki en akılda kalıcı şarkı olduğu sonucuna vardı. Sanırım hangi spor türü olursa olsun her şampiyonluğun sonunda bu şarkı var.
Türk Milli Takımımıza Euro 2020 yolunda yürekten Bir Dünya Başarılar diliyoruz…
Rahmi Mert Özcan – Bir Dünya Müzik 2021 Haziran Sayısı Yazısı