Rahmi Mert Özcan ‘Bir Dünya Müzik’ dergisindeki Nisan ayı yazısında Alman Besteci Carl Orff ve Orff metodundan bahsetti!
ÇOCUKLARIMIZ VE ORFF
Eğitim insanları, toplumları yönlendirmede ve yetiştirmede büyük rol oynar ve pek çok görev üstlenir. Eğitim klasik bir söz gelimi olarak “süreçtir”. Eğitimcinin görevi ise öğrencinin özelliklerine göre uygun öğretme taktiklerini geliştirebilmektir. Eğitim her alanda olduğu gibi, müzik alanında da gerçekleşir. Kişiler müziksel davranışları müzik eğitimi ile kazanır. Müzik eğitimi, bireylere kendi yaşantısı yoluyla amaçlı ve yöntemli olarak belirli müziksel davranışları kazandırma veya bireylerin müziksel davranışlarını kendi yaşantıları yoluyla amaçlı ve yöntemli olarak değiştirme, dönüştürme, geliştirme süreci olarak tanımlanmaktadır.
Müzik öğretiminde özellikle aktif öğrenme yaklaşımı ve burada uygulanacak yöntemler ile bireyin yaratıcılığı, kendine güveni, beden dili, doğaçlama yetisi çocuk gelişimi için çok önemlidir. Daha da önemlisi bu ortamların yaratılmasıdır. İşte bu müzik öğretimi içerisinde dünyada devamlılığı olan ve sürekli olarak kullanılan pek çok aktif öğrenme yöntemleri vardır. Bu öğrenme yöntemlerinin ortak ve farklı özellikleri bulunmakla birlikte özellikle çocuk gelişiminde 2 – 6 yaş arasına hitap eden en önemli ve özellikli yöntem “Orff Metodudur.”
Orff yönteminin sahibi Alman Besteci Carl Orff’dur. Çoğumuz onu besteci kimliğiyle ve yazmış olduğu en ünlü eseri Carmina Burana adlı oratoryosu ile tanırken bu yazıda eğitimci kişiliğini konu alıp kendisinin geliştirdiği Orff Metodunu incelemeye alacağız.
Ritim; müzik, dans ve konuşmada doğası gereği var olan temel ögedir. Bu temel öge üzerine kurulu bir dil olan Orff yöntemi müzik eğitimine yeni boyutlar getirerek ritme hareket, emprovizasyona içgüdüsel yaklaşım yöntemleri getirmiştir. Özellikle sanatsal imkanlar ve etkinliklerin arttığı şu dönemde bu tip sosyal aktivitelerle buluşan 4 – 6 yaş arası çocuklar için Orff eğitimini ilk sıraya koymak doğru bir tercih olacaktır.
Orff Metodu “Müzik ve Hareket Eğitimi” olarak da tanımlanmaktadır. Çocuklara temel müzik eğitimi vermek için çocuğun alışık olduğu elemanları kullanarak tamamen doğal yolla öğrenmeyi arzulayan bu metodun en temel ögeleri müzik, dans, konuşma, dil, vücut ,hareket ve hayal gücü birlikteliğidir. Bu ögeleri kullanıp Orff Metodunu uyguladığımızda, çocukta müzikal yönden ciddi gelişme sağlanmakla birlikte öğrenme disiplini, sorumluluk alma, paylaşma ve paylaşarak öğrenme, dikkat, konsantrasyon vb. gelişimler sağlanmaktadır.
Carl Orff, tüm bunlarla birlikte çocuklara metodu uygulatırken eğitimi hem daha donanımlı hem de eğlenceli hale getirmek amacıyla yine kendi adını verdiği Orff enstrümanlarını kullanmıştır. Bu enstrümanlardan temel olanları;
Çelik üçgen, zil, marakas, gong, bango, ksilofon, tef ve çeşitli büyüklükteki davullardır.
Orff eğitiminde pek çok hayata dair önemli vurgular da yapılır. Örneğin çocuğa beden bilinci verilirken bir yandan da mekan bilinciyle bireyselliği bozmadan eş ve grup oluşturma bilinci amaçlanır. En etkin nokta doğaçlama yoluyla önce keşfederek ardından canlandırarak, hayal gücünü kullanarak, kendini ifade etmeyi öğrenir. Orff eğitimine göre söz konusu olan sadece müzik eğitimi değil aynı zamanda insan da yetiştirmektir.
Sonuç olarak özetlediğimizde Orff yaklaşımı ile yapılan çalışmanın amacı bireysel yaratıcılık yoluyla sosyalleşmenin geliştirilmesi olarak özetlenebilir. Müzik yapmak için bireyin özel yeteneğe sahip olması beklenmez. Önemli olan bireyin içindeki var olan müziği en doğal haliyle dışa vurabilmesidir. Özeti eğer müzik öğretimi hedefleri yönünden incelersek temel amacın bu kez şarkı söyleyebilen, enstrüman çalan, dans eden, müziği okuyup aynı zamanda yazabilen çocuklar olduğu da söylenebilir.
Hangi açıdan bakarsak bakalım tüm dünyada kabul görmüş ve yıllardır desteklenmeye devam eden, uygulanan bu yöntemi biz de çocuklarımıza bir şekilde aşılamaya çalışalım. Bir müzisyen olarak baktığımda sanata belki de ilk adımlarını Orff ile atacak çocuklarımıza en güzel başlangıç bu olacaktır.
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramımız Kutlu Olsun…
Rahmi Mert Özcan – Bir Dünya Müzik 2019 Nisan Sayısı Yazısı