Rahmi Mert Özcan ‘Bir Dünya Müzik’ dergisindeki Ocak ayı yazısında iz bırakan müzisyenleri değerlendirdi!
ŞARKILARI ÖLÜMSÜZ ZAMANSIZ SANATÇILAR
Hayat kimimize göre uzun, kimimize göre kısa, bazen de zamansız. Sevdiğimiz, şarkıları ile huzur bulduğumuz, hikâyeler yarattığımız, armağan ettiğimiz ve anılar biriktirdiğimiz bir sürü şarkı, geride bıraktığımız senelerde yine zamansız kaldı. Sanatçılar şarkılarıyla isimlerini ölümsüzlüğe kazıdı. Her yazımda tekrarladığım gibi küçük bir yazı onları anlatmaya ve tanımaya yetmiyor ama büyük hissiyatla ürettikleri şarkıları, kendilerini bizlere sunuş biçimleri ve tanımadan dahi onlara yakınlık kurmamızı sağlayan bu duygu geçişleri bence vefalı olmayı gerektiriyor.
İşte bu isimlerden bazıları;
LITTLE RICHARD
Rock’n Roll müzik türünün öncülerinden kabul edilen ve “Little Richard” ismiyle tanınan ABD’li müzisyen Richard Wayne Penniman, 87 yaşında (2020) kanser nedeniyle yaşamını yitirmişti
Rock’n Roll müzik türünün doğmasına ve yayılmasına büyük katkı sağlayan ABD’li müzisyen 1955 yılında çıkardığı albümle adını milyonlara duyurmuşu. Kısa süre içerisinde hit olan albüm 1,5 hafta içerisinde 200 bin kopya sattı. Billboard Top 100 listesinde 17. sıraya kadar yükselmeyi başarmıştı. Hemen 1 yıl sonra 1956 yılında çıkardığı albümle de gündem olan sanatçı, bu albümle hem Amerika’da hem de Birleşik Krallık’ta top 10’a girmeyi başarmıştı. Little Richard, bu büyük başarıları elde etmesinin ardından “Slippin’ and Slidin”, “Rip It Up”, “Ready Teddy”, “The Girl Can’t Help It”, “Good Golly Miss Molly”, “Jenny, Jenny”, “Keep a Knockin'” ve “Lucille” de dahil olmak üzere bir sürü rock şarkısı yaptı.
Adını milyonlara duyuran ve başarısının zirvesinde olan Little Richard, 1957 yılında dini sebeplerden ötürü müzik kariyerini bitirme kararı aldı. Ünlü müzisyen, tanrının yaşam tarzını ve yaptığı müziği bırakmasını istediğini düşündüğü için müzik kariyerine ara vererek din eğitimi almaya başladı. 1962 yılında yeniden Rock’n Roll’a dönme kararı alan Little Richard, 5 yıllık arada popüler müzik türlerinin ve stillerinin değişmesi nedeniyle bu dönemde çıkardığı parçalarda eski başarılarına ulaşamadı.
Kendisini “Rock’n Roll’un mimarı” olarak nitelendiren Little Richard, kanser hastalığı nedeniyle hayata gözlerini yumdu.
DAVID BOWIE
Tarihteki en önemli müzisyenlerin başında gelen Bowie ne yazık ki 1,5 yıl savaştığı kansere yenik düşüp 2016’da aramızdan ayrılmıştır. George Michael ve Madonna gibi sayısız pek çok yıldıza örnek olan sanatçı, başarılı oyunculuk kariyeri ile de eleştirmenlerden yüksek puanlar toplamayı başarmıştır. Müzisyenliğini Pop – Rock ve Glam türleri içerisine çerçevelemiş, çalmayı başardığı 10’dan fazla enstrüman sayesinde de müzisyen – algı kalibresini oldukça yukarı taşımıştır. Hayata ve müziğe kendi gözleri gibi farklı renklerle bakan ve baktıran bu efsane müzisyen için bir paragrafta her şeyi toparlamak tabii ki mümkün olmayacaktır ama fanlarının onun için sıkça kullandığı ifadelerle David Bowie’yi bir kez daha buradan analım. Babadır, candır, aşktır o. Dosttur, her şeydir.
GLEEN FREY
Ünlü Eagles grubunun kurucu üyelerinden Frey aynı zamanda Hotel California efsanesinin de kahramanlarından biridir. Tabii ki “Life in the Fast Lane” ve “Take It Easy” şarkılarını da unutmayalım. ABD’nin karizmatik rock gitaristlerinden biri olarak görülen Frey bu durumu avantaja çevirip 80 ve 90’lı yıllarda aktörlük de yapmıştır. Bu anlamda Bowie ile benzer yanları olduğu görülmektedir. Klasik Rock denince aklıma ilk gelen birkaç isimden biri olan Frey’in artık yaşamıyor olduğunu bilmek gerçekten tuhaf geliyor. Peki ya Hotel California… Evet! Dinlemek eskisinden çok daha zor!
JOAO GILBERTO
Brezilya’da samba ve caz müzik türlerinin sentezini yaratan “bossa nova” müziğinin ilk icracılarından, ünlü müzisyen Joao Gilberto, 88 (2019) yaşında hayata veda etti.1931 yılında ülkenin kuzeydoğusundaki Bahia eyaletinde doğan Gilberto, genç yaşta göç ettiği Rio de Janeiro’da müzik çalışmalarına başladı. ABD’li caz sanatçılarının eserlerinden etkilenen ve 1960’lı yıllarda ABD’ye giderek, Brezilya’nın geleneksel samba ritimlerini çağdaş bir hale getiren Gilberto, bu çalışmalarıyla daha sonraları Portekizce’de “yeni eğilim” anlamına gelen “bossa nova” adıyla anılacak popüler müzik türünün ilk icracılarından biri oldu. Ünlü şarkıcının eserleri, sonraki dönemde bu türe ilgi duyan birçok sanatçıyı da etkiledi.
Eserleri ABD’de 2 Grammy Ödülü ile onurlandırılan öncü müzisyen, Amerikan caz dergisi “DownBeat” tarafından tüm zamanların en iyi 75 gitaristi ve 5 caz sanatçısı arasında gösterilmişti.
PRINCE
Prince’i tek kelimeyle nasıl anlatırsın diye sorsalar doğru cevap sanırım “İkon” olacaktır. Müzik hayatına R&B ile başlayan New Wave, Funk, ve Rock akımlarını Pop ile birleştiren Prince toplumsal sorunları ve eleştirileri de albümlerine tamamıyla yansıtmıştır. Little Red Corvette şarkısı ile nükleer kirlenmeyi protesto etmiş, Michael Jackson ve Lionel Richie ile beraber videosunu MTV’de yayınlatabilmiş ilk siyahilerden birisi olmuştur. Diğer taraftan olmazsa olmaz Purple Rain’i unutmayalım. Tarz durumuna gelince, sürekli Michael Jackson ile kıyaslanmıştır veya benzetilmiştir ama ille de birilerine benzetmek gerekiyorsa Türk yönetmen Fatih Akın’ın dediği gibi bu çağın Mozart’ıdır deyip ünlü besteciye benzetilebilir. Hatta belki daha da fazlası! Mozart’a göre değil tabii ki, çağa göre…
LEONARD COHEN
Cohen deyince akla şiir, roman, müzik hepsi aynı anda geliyor. Kanadalı bu efsaneyi anlatırken hangi özelliğini hangi sıraya koyarız bilemiyoruz. Müzisyenliği dahilinde Pop – Rock ve Folk ağırlıklı ezgiler üreten Cohen, iyi bir vokal olmanın yanında iyi de bir piyanisttir. Bana kalırsa ayrıca parantez açmamız gereken özelliklerinden birisi 70’lerde kabare ve dünya müziği üzerine yapmış olduğu çalışmalardı. Kişiler arası karışık ilişkileri şarkılarında konu eden Cohen, 2008 yılında en esin verici bestecilerden biri olduğu için Rock&Roll Hall of Fame’e kabul edildi. Yıllardır olumsuz nitelikteki eleştirileri ilk olarak sesinden dolayı alan sanatçı sonrasında yazılarının ve bestelerinin çoğu da umutsuz diye eleştirildi. Ya sevildi ya sevilmedi. Ortada, sıradan kalmadı. Ben de finali şu eleştiri ile yapayım. Bir ses ille de duru ve akıcı olacak diye bir şey yok. Cohen’e iyi bakın, daha da iyi dinleyin. Ne mi gördüm? Derin bir ses ve duygu…
GEORGE MICHAEL
İngiliz ve dünya pop müzik tarihinin en önemli, en ünlü isimlerinden birisi George Michael olmuştur. Özellikle Pop – Rock tarzına işlediği dans ve soul tınıları kendisini daha da eşsiz yapmıştır. Justin Timberlake, Enrique Iglesias, Ricky Martin, Ronan Keating, Robbie Williams gibi pek çok sanatçıya ilham olan Michael, video klip endüstrisinin gelişiminde de önemli roller üstlenmiştir. Özellikle sosyal yardım projeleri ve çalışmalarıyla herkesten alkış toplayan bir sanatçı olmuştur. Onunla ilgili en güzel yorumu yine hayranları veriyor aslında. Hem süperstar hem de underground kalabilen bir isimdir George Michael…
Şarkılar güzellikleriyle sanatçıları yaşatmaya, onları anlamaya, geç kalmışlığa inat hala onları keşfetmeye bizi davet ediyor. O yüzden şarkılar dillerden dillere dolaşıyor ve hem duyguda hem dünyada yayıldıkça yayılıyor. Ya büyüklerimiz halen bize anlatıyor oluyor ya da “Büyüdük mü ne?” deyip biz şarkılara sahip çıkıyoruz. Sonrasında şarkılar bizlere değiyor, ardından bizden herkese…
Rahmi Mert Özcan – Bir Dünya Müzik 2022 Ocak Sayısı Yazısı